به گزارش سلام لردگان، به وين، محمدجواد ظريف وزير امور خارجه کشورمان بعد از پايان مذاکرات وين درباره گام پاياني توافقنامه ژنو در جمع خبرنگاران ايراني حاضر شد و به سوالات آنها پاسخ گفت.
وي درابتدا با اشاره به مذاکرات وين گفت: براساس برنامه اقدام مشترک توافق کرديم با هدف ادامه برنامه صلح آميز هسته اي ايران و ايجاد اطمينان از ماهيت صلح آميز آن اين مذاکرات را ادامه دهيم. مرحله اول که يک مرحله موقتي است الان اجرايي است و طرفين تعهداتشان را با روش هاي پيش بيني شده در برنامه اقدام مشترک و بعد در تفاهم هايي که بعدا انجام شد، انجام مي دهند و بر همان مبنا قرار بود از اين جلسه وارد برنامه نهايي شويم و گفت وگوي نهايي که طبق برنامه حداکثر ظرف يک سال از تاريخ اجرايي شدن مرحله اول مي تواند مذاکرات ادامه يابد و توافق نهايي شود و به اجرا گذاشته شود که فکر کنم اول بهمن 93 است.
ظريف درباره 29 تيرماه اضافه کرد: 29 تير مرحله اول است که دو تا شش ماه است ولي طبق توافق تا يک سال فرصت است. اما قصد ما اين است که در کوتاهترين فرصت به نتيجه برسيم که طبق توافق شش ماه اول است که تا پايان تيرماه به پايان مي رسد.
رئيس دستگاه ديپلماسي اضافه کرد: براي اينکه کار را از مبناي صحيحي شروع کنيم طرفين ديدگا هاي خود را در مورد موضوعاتي که بايد مطرح شود بيان کردند.قبل از اينکه اين کار صورت گيرد بنده و خانم اشتون چارچوب ها و اصولي که بايد مورد توافق قرار گيرد در جلسه اصلي روز سه شنبه صبح مطرح کرديم و بعد دوستان ما در جلساتي که در سطح معاونان و مديران سياسي ايران و 1+5 برگزار شد هم در جلسات دوجانبه در حاشيه اجلاس و هم در جلسات رسمي هفت جانبه، بحث هاي مهمي مطرح شد در مورد اينکه چه موضوعاتي مي تواند در دستور کار باشد و چه موضوعاتي نمي تواند در دستور کار باشد.
ظريف ادامه داد: تبادل نظرهايي در اين زمينه صورت گرفت ديدگاه ها مطرح شد در برخي موارد تفاهم هست و در برخي موارد ممکن است ديدگاه ها تفاوت هايي داشته باشند. اما تفاهم کرديم در حوزه هايي که بيشتر در مورد آن تفاهم وجود دارد کار ادامه پيدا مي کند. ديدگاه هاي ما کاملا مشخص است، البته ديدگاه عمومي اين است که تنها موضوعي که در اين مذاکرات درباره آن بحث مي شود موضوع هسته اي است.
رئيس دستگاه ديپلماسي گفت: هيچ موضوعي غير از موضوع هسته اي در اين مذاکرات مورد بحث قرار نمي گيرد. اين را همه ما درباره آن تفاهم داريم و چارچوب بحث را نيز برنامه اقدام مشترک روشن کرده و بر اين اساس گفت گو خواهيم کرد. قرار شد براي چند دور آينده برنامه ريزي کنيم. فعلا تاريخ جلسات سطح سياسي تا آخر ارديبهشت و خرداد را توافق کرديم که قرار شد در يک ماه پاياني برنامه هايمان را خالي بگذاريم که به ميزان مورد نياز جلسه برگزار شود، ولي تا خرداد توافق کرديم پنج تا شش جلسه در سطح سياسي و کارشناسي را برگزار کنيم که اولين جلسه در حاشيه اجلاس آتي شوراي حکام در وين بين کارشناسان ما برگزار مي شود و تفاهم کرديم موضوعاتي در آن جلسات بحث شود و سپس نشست دوم در سطح سياسي است که در پايان سال جاري شمسي 26 تا 29 اسفند ماه در وين برگزار خواهد شد.
ظريف افزود: در گفت وگوهاي اوليه و در گفت وگوي نهايي تأکيد کرديم که همه طرف ها بايد مراقبت کنند و در اقدامات و اظهاراتي اقدامي را صورت ندهند که بي اعتمادي مردم ايران را تشديد کنند و از اين فرصت تاريخي و بي نظير که مردم ايران در انتخابات و 22 بهمن فراهم کردند براي جلب اعتماد مردم ايران استفاده کنند و از اظهاراتي که تحت فشار گروه هاي فشار مطرح مي شود و براي مذاکرات مفيد نيست بپرهيزند.
وزير خارجه با بيان اينکه فضاي مذاکرات بسيار جدي بود، يادآور شد: همه کساني که در مذاکرات حضور داشتند معتقد بودند که براي اولين جلسه شايد قدري مثبت تر از آن بود که پيش بيني مي شد.
*نمي پذيريم کسي براي ما تعيين تکليف کند و نسخه بپيچد
ظريف افزود: يک نکته که ما همواره تاکيد کرديم اين است که ما نميپذيريم که کسي براي ما تعيين تکليف کند و براي ما نسخه بپيچد. کاملا مشهود بود که اين پيش نياز موفقيت در مذاکرات توسط ساير طرف ها لااقل زماني که دور ميز مذاکره با ايران نشسته اند، مراعات مي شود. اميدواريم وقتي هياتها به پايتختها برميگردند همان روشي که دور ميز مذاکرات داشتند همان روش را ادامه دهند.
رئيس دستگاه ديپلماسي دولت يازدهم ادامه داد: در زمان مذاکره هيچ کس اين امکان را نداشته و در آينده هم نخواهد داشت که با نمايندگان شما جز با زبان احترام و تکريم صبحت کند. هيچ کس اين امکان را نداشته و نخواهد داشت که به ما موضوعي را تحميل کند. در همه بحثها حتي در حوزه هاي دشوار مواضعمان را با صراحت بيان کرديم و احساس شد که مجموعا تلاش ميشود با ديد انتخابهاي متفاوت و نه با يک ديد جزمي و تأکيد بر فقط يک راه با موضوع برخورد شود.
وزير خارجه خاطرنشان کرد: البته ما هنوز در ابتداي راه هستيم و فعلا مشغول بحث درباره چارچوب مذاکرات هستيم و نياز است که به جزئيات بپردازيم و جزييات در برخي موارد بسيار فني خواهد بود و موضوعات ريز حقوقي مطرح خواهد بود و حتما راه پر فراز و نشيبي را در پيش داريم. بيش از هر چيز به يکدلي، همراهي و حمايت همه اقشار مردم و نخبگان جامعه نيازمنديم و حتي از آن بيشتر به دعاي خير.
ظريف افزود: چارچوب ما براساس توافق ژنو است و اين نکته را نيز توافق کردند که تنها موضوعات مربوط به برنامه هستهاي ايران در اين گفت وگوها قابل مذاکره است. اگر الان قرار بود راجع به همه جزييات به توافق برسيم مذاکره تمام مي شد. حتما نياز است راجع به جزييات بيشتر بحث کنيم.
وي درباره مواردي که درباره آن تفاهم وجود ندارد نيز گفت: ما راجع به هيچ چيز جز برنامه صلح آميز هسته اي ايران و ايجاد اطمينان از اينکه اين برنامه همواره صلح آميز خواهد ماند بحث ديگري نداريم و بحث ما هم بر اين متمرکز است و تمام اسنادي که مورد توجه ما در اين مذاکرات است صرفا روي برنامه هسته اي متمرکز است و موضوع ديگري را در برنمي گيرد. مسائل دفاعي ما خارج از اين مذاکرات است و توانمندي هاي علمي نيز خارج از اين مذاکرات است.
ظريف اضافه کرد: از نظر ما اين صريح است از نظر ساير مذاکره کنندگان ممکن است ديدگاه هايي باشد ولي همه قبول دارند که موضوع مذاکره توانمندي دفاعي ايران نيست. اين موضع مشترک است ولي ممکن است در تعاريف اختلافاتي نيز وجود داشته باشد اما ما موضع خود را به صراحت گفتهايم.
رئيس دستگاه ديپلماسي تصريح کرد: موضوع مذاکرات منحصر به توانمندي هاي هسته اي ايران است و اين توانمندي ها بايد هميشه صلح آميز باقي بماند.
*هيچ سايتي را تعطيل نمي کنيم
وي در پاسخ به اين سوال که گفته مي شود بايد برخي از سايت هاي ما تعطيل شود؟ تاکيد کرد: در اين جلسه چنين بحثي مطرح نشده ولي ما رسما اعلام کرديم که برنامه ما ادامه خواهد داشت و ما هيچ سايتي را تعطيل نميکنيم و رسما اعلام کرديم که هيچ کس نبايد براي مردم ايران نسخه بپيچد يا راه حل تعيين کند.
ظريف با بيان اينکه ما هيچ چيزي براي پنهان کردن نداريم، خاطرنشان کرد: برنامه ما کاملا صلح آميز است. اما نحوه اطمينان از صلحآميز بودن برنامه ما از طريق بستن سايتها ميسر نيست. زماني دنيا مي تواند نسبت به اين برنامه مطمئن باشد که بايد به صورت علني، شفاف و براساس نظارت هاي مقررات بينالمللي صلحآميز بودن آن مشخص شود.
وي تصريح کرد: تعطيلي هيچ چيز در کار نيست.
*توافق کرديم در ميان راه طرفين همديگر را متعجب نکنند و حرف هاي جديد نزنند
ظريف در پاسخ به اين سوال که آيا بحث چارچوب مذاکرات تمام شده است و يا اينکه در آينده موضوعاتي را مطرح کنند و اينکه آيا مکتوب خواهد شد؟ تصريح کرد: فعلا چيزي مکتوب نشده چه به صورت Paper چه به صورت Nonpaper. نه مطلب مکتوب غيررسمي داريم نه مطلب مکتوب رسمي. اما موضوعات را طرفين در جلسه دو روز گذشته مطرح کردند و توافق کرديم که در ميان راه طرفين همديگر را متعجب نکنند و حرفهاي جديدي نزنند.
وي همچنين گفت: اقداماتي که طي دو ماه گذشته از سوي آمريکا مشاهده کرديم کمکي به اعتماد نکرده و چه بسا اعتماد را بيشتر خدشه دار کرده است. اين موضوع را در همه سطوح برخورد و تعامل بر اين نکته تأکيد مي کنيم و در اين زمينه هم تأکيد کرديم. اميدواريم رسيدن به يک راه حل بيش از کسب و جلب حمايت برخي از گروه هاي فشار مورد نظر طرف هاي نظر ما باشد.
وزير خارجه در پاسخ به اين سوال که آيا درباره کاهش سانتريفيوژها و سوخت 5 درصد در اين مذاکرات بحثي شد؟ گفت: اگر راجع به همه اينها تصميم گيري شده بود جلسات تمام شده بود. فقط راجع به موضوعات بحث شد و راجع به مواردي که گفتيد هنوز وارد بحث هم نشديم. روش هاي مختلفي وجود دارد که از صلح آميز بودن برنامه غني سازي ايران اطيمنان حاصل شود.فقط يک روش وجود ندارد و ما قرار است همه اين روش ها را بررسي کنيم و قرار است اين کار از جلسه آينده در سطح کارشناسي صورت گيرد. از جلسه آينده قرار شد روي بحث تحريم ها و هسته اي تمرکز کنيم. ضمن اينکه براساس برنامه اقدام مشترک بحث ديگري داريم که بحث همکاري هاي هسته اي است.
*برگزاري جلسه تکنيکي در خصوص همکاري هاي هسته اي
وي اضافه کرد: ما از اين جلسه در حوزه همکاري هاي هسته اي يک جلسه تکنيکي داشتيم و در جلسه بعدي فني راجع به اين موضوع و بحث هاي هسته اي مثل غني سازي صحبت خواهيم کرد و سپس در جلسه رسمي که خواهيم داشت هم درباره تحريم ها و هم موضوع هسته اي صحبت مي کنيم و کم کم موضوعات را همزمان به پيش مي بريم که تا انشاءالله ببينم زمينه هاي رسيدن به يک تفاهم کامل فراهم مي شود يا خير.
وزير خارجه ادامه داد: همه موضوعات مربوط به برنامه هستهاي را همزمان بررسي ميکنيم وقتي به مرحله نهايي برسيم اين موضوعات حتما زمانبندي خواهد داشت ولي در قالب يک مجموعه.
*تحريم ها ناکارآمد و غيرقانوني است
رئيس دستگاه ديپلماسي در خصوص اقدام آمريکايي ها در افزودن نام افراد و شرکت ها به ليست تحريم ها عليه کشورمان، گفت: درباره يک رشته موضوعاتي در برنامه اقدام مشترک تفاهم کرديم و روي يکسري موضوعات تفاهم نکرديم.
ظريف تاکيد کرد: معتقديم اقداماتي که توسط آمريکا صورت گرفته فضاي مذاکرات را تحت تاثير منفي قرار داده و به بي اعتمادي دامن زده است. برنامه هسته اي ما هم ادامه دارد و موضوعاتي در برنامه اقدام مشترک است که به آن اشاره شده است و موضوعاتي در اين برنامه است که در مرحله اول مورد توجه قرار نگرفته و توافقي درباره آن صورت نگرفته است.
رئيس دستگاه ديپلماسي تصريح کرد: آمريکا بايد اين واقعيت را بپذيرد که اين تحريمها هم ناکارآمد است و هم غيرقانوني و هيچ تاثيري بر اراده مردم ايران نداشته است، ولي برخي موضوعاتي است که در بحث هسته اي ژنو به آن نپرداخته ايم و موضوع مرحله اول نبوده ضمن اينکه اقدامات خلاف جهت اطمينان است.
*برنامه دفاعي ما موضوع هيچ مذاکره اي نيست/ دنبال سلاح نيستيم که دنبال کلاهک باشيم
وي در خصوص بحث طرح مسائل دفاعي ايران در مذاکرات، گفت: آنچه مهم است اين است که برنامه دفاعي ما موضوع هيچ گونه مذاکرهاي نيست. ما از اين بحث قرار است به اين نتيجه برسيم که ايران به دنبال سلاح هستهاي نيست. ما که به اين نتيجه رسيدم، فتواي مقام معظم رهبري را داريم و سلاح هسته اي را در جهت منافع استراتژيک خود نمي دانيم و آن را مخل امنيت خود مي دانيم.
ظريف تصريح کرد: موضوع سالبه به انتفاء موضوع است ما دنبال سلاح هسته اي نيستيم که به دنبال کلاهک هسته اي باشيم.
رئيس دستگاه ديپلماسي در خصوص تشکيل کارگروه ها بين ايران و 1+5 عنوان کرد: جلسات فني شکلي از کارگروه هاست ولي براي اينکه بتوانيم همزمان چندين کارگروه را تشکيل دهيم قرار شد اجازه دهيم تا جلسه آينده ببينم بحث به چه شکل پيش مي رود.
ظريف در پاسخ به اين سوال که آيا شاهد اراده طرف مقابل بوديد؟ گفت: بايد اراده را در عمل ببينم پشت ميز مذاکره همه با نمايندگان جمهوري اسلامي ايران با عزت و احترام صبحت مي کنند نديدم پشت ميز مذاکره نه درسطح بنده ونه دوستان کسي به شکلي حتي با تحکم صحبت کند. فضاي مذاکرات فضايي است که احترام متقابل درباره نمايندگان ايران به چشم مي خورد.
متاسفانه در بيرون فضاي مذاکرات اين وضعيت را مشاهده نمي کنيم. بايد آنچه که در فضاي مذاکره مي بينيم در فضاي بيروني منعکس شود که بتوانيم اين کار را بهتر به پيش ببريم.
*تصميم گيري درباره پروتکل الحاقي بر عهده مجلس
وي در پاسخ به سوال ديگري گفت: تأکيد کرديم مجلس بايد درباره پروتکل الحاقي تصميم بگيرد ولي مي تواند موضوع مذاکره باشد.در برنامه اقدام مشترک به موضوع پروتکل الحاقي اشاره شده ولي تصريح شده تصميم گيري در اختيار مجلس است.
*معتقد به اشاعه کذب نيستم
ظريف با اشاره به اظهاراتي که در داخل و خارج بيان مي شود، گفت: دليل نمي شود هر حرفي که مربوط و نامربوط کسي در خارج بيان کرد ما مجبور شويم فورا به آن واکنش نشان دهيم.
رئيس دستگاه ديپلماسي اضافه کرد: اينها روش هاي مختلفي است که هميشه وجود داشته و گروه هاي مختلف براي تاثيرگذاري بر روند سياست سازي حرف هايي مي زنند و بسياري از اين حرف ها نامربوط است. دوستان ما که اين حرف هاي نامربوط را با آب و تاب فراوان منتشر مي کنند در واقع به آن حرف هاي نامربوط موقعيت مي دهند.
وي گفت: برخي وقت ها ما اين حرف هاي نامربوط را هيچ جا نمي بينيم جز در رسانه هاي داخلي. برخي وقت ها در يک سايت غيرمعروف که بايد با هزار تا ذره بين پيدا کني يک آدم نامربوطي يک حرف نامربوطي زده که ماشاءالله آنچنان در سايت هاي داخلي انعکاس پيدا مي کند و بعد هم مي خواهند ما به اين حرف ها جواب دهيم. اين حرف ها قابليت طرح ندارد چه برسد به جواب دادن.
رئيس دستگاه ديپلماسي با بيان اينکه من معتقد به اشاعه کذب و حرف مفت نيستم، خاطرنشان کرد: من را سر شوق نياوريد که مواردي که بيان شده چيست. مواردي که وجود خارجي ندارد مطرح مي کنند ترجمه غلط مطرح مي کنند و برخي نيز يک آدم غير معروف يک حرف بي معني زده تيتر اول مي شود.
وي گفت: در آمريکا روش اين است که زماني مي خواهد سياست سازي شود همه کنشگران غيردولتي که خيلي از آنها از منابع صهيونيستي تغذيه مي شوند ديدگاه هاي خود را منتشر مي کنند که 99.9 درصد اين ديدگاه ها را کسي در داخل آمريکا نمي بيند ولي ما يک حوزه وبگردي درست کرديم که هر چه بدتر از آن نيست را پيدا مي کنيم و با تيتر بزرگ مي زنيم. اين کار به برخي حرف هاي نامربوط فضاي ارائه مي دهد.
وزير خارجه اضافه کرد: يک بار در قم بودم که دوستان از من پرسيدند نظر شما درباره حضور نمايندگان رژيم صهيونيستي در مذاکرات چيست که من صريح اعلام کردم نمايندگان اين رژيم هيچ جايي در مذاکرات ندارند. بعد که دنبال اصل خبر گشتم ديدم هيچ جايي به زبان انگليسي چنين چيزي نيست يکي از سايت هاي ما به نقل از يک سايت نامربوط عبري اين حرف را عنوان کرده و اظهارات من روي سايت هاي انگليسي رفت.
ظريف خاطرنشان کرد: از خبرگزاري ها و دوستان تقاضا دارم. اين حرف ها در دنيا جايگاهي ندارد اينقدر به آن بها ندهيد و مطرح نکنيد.
رئيس دستگاه ديپلماسي عنوان کرد: هر لاطائلاتي که هر کس در آمريکا مطرح کرد دليلي ندارد که ما در داخل مجبور شويم جواب دهيم.
وي گفت: روش هايي که براي رسيدن به اينکه برنامه ايران غير نظامي باقي خواهد ماند وجود دارد، يک روش نيست که فلان سايت در آمريکا نوشته است. روش هاي مختلف هست آنها هم يک روش در اين جلسات مطرح نکردند. روش هايي که مطرح مي شود روشهايي نيست که شما در سايت ها مي خوانيد.
ظريف ادامه داد: يک گروه صهيونيستي براي تاثيرگذاري بر مذاکرات حرف هايي مي زنند ما آن را تکرار نکنيم.
خبرنگاري از ظريف پرسيد که در مذاکرات چقدر پيشرفت حاصل شد؟ که وي گفت: پيشرفت ما در حدي بود که براي جلسه اول توقع داشتيم. در جلسه اول توقع داشتيم که راجع به موضوعاتي که قرار است راجع به آن صحبت کنيم بحث شروع شود و همين کار را کرديم و انشاءالله راجع به روش هاي رسيدن به توافق هم تفاهماتي صورت گرفته است. کار پيش مي رود، کار دشواري است و اگر خدا بخواهد به نتيجه خواهيم رسيد.
*نشست فني به رياست بعيدي نژاد
وي در پاسخ به سوال خبرنگار فارس مبني بر اينکه آيا نشست فني که قرار است قبل از دور بعدي مذاکرات وين برگزار شود بعيدي نژاد رياست هيات ايراني را برعهده دارد و کارشناسان سازمان انرژي اتمي نيز حضور دارند؟ گفت: بله، کارشناسان سازمان انرژي اتمي در همه نشست هاي فني هستند. حسب مورد که بحث هاي ما غير از موضوع هسته اي به مسائل تحريم، بانکي بکشد کارشناسان ديگر از دستگاه هاي ديگر نيز حضور مي يابند.
*اشتون مسافر تهران
ظريف در پسخ به پرسش ديگر خبرنگار فارس در خصوص سفر کاترين اشتون به تهران عنوان کرد: قرار است ايشان به تهران سفر کند ولي در نشست وين چون ايشان از طرف 1+5 صحبت مي کرد آن سفر که در قالب مسئوليت ايشان به عنوان مسئول سياست خارجي اتحاديه اروپاست اشاره نکردند ولي در آينده نزديک ميزبان ايشان قبل از نشست بعدي وين و قبل از نوروز خواهيم بود.
انتهاي پيام/
منبع : فارس